Antimikrobianoak: Bakterioen ahuleziak eta "giharrak"

Bakterioak entrenatzen dira, bai. Eta gero eta sasoi hobean daude. Osasuntsu. Antibiotikoek gero eta kalte gutxiago egiten diete. Erresistentziak garatzen dituzte. Eurekin dugun borrokan garaile irteten ari dira.

Jakin nahi duzue nola entrenatzen diren? Bai hori azaldu aurretik, bakterioak nolakoak diren eta antibiotikoen mekanismo eragileak ezagutu beharko ditugu. Antibiotikoek, bakterioen zein “ahulgunez” aprobetxatzen diren dakigunean, ulertuko dugu nola entrenatu edo moldatzen dituzten “ahulgune” horiek erresistentziak garatzeko.

Hasieran koka gaitezen; 

- ZER DA BAKTERIO BAT?

Bakterio baten egitura ikusteko eskema.

Antibiotikoak? Baina zentzudunez!!!!

Gogoan izan antibiotikoak, bakterio patogenoen tratamenduan (esparru klinikoan ari nahiz , noski) erabiltzen ditugun substantzia antimikrobianoak (naturalak, natural-eraldatuak edota sintetikoak; kimioterapeutikoak) direla. Substantzia hauetariko bakoitzak bakterio konkretu (edo talde) bat eta maila desberdin batean erasotzen du. Beraz, hauek erabiltzean zenbait argibide kontuan izan behar ditugu. Horrela substantzia hauen erabilera egoki bat bermatuko genuke eta bakterioek gero eta gehiago garatzen dituzten erresistentzia mekanismoak mugatuko genituzke. Honako hauek ondo gogoratu: 

http://medicinesocialjustice.blogspot.com.es/2013/01/the-flu-is-virus.html

- Norberaren kabuzko auto tratamendurik ez: ez dakizu zein patogeno duzun. Medikua zara? ez ezta? Birus bat bada, zer? Gripea kasu. Gogoan izan, ANTIBIOTIKOEK EZ DUTE BIRUSEN GAINEKO ERAGINIK!!!

- "Birusen kontra ez badute ezer egiten, hartzen baditut, gutxienez kalterik ez didate egingo!" EZ JAKINTASUN LARRIA!! Antibiotikoek albo-ondorioak izaten dituzte. Beraz pertsona hori beharrik gabe bestelako efektuetara esposatua egongo da. Bestalde, gure gorputzena bizi diren eta "lagun" ditugun bakterioak (hesteko mikrobiota kasu) kaltetuta suerta daitezke. Bakterio hauek gure defentsan parte hartzen dute (bakterio propio eta kanpotarren arteko lehiaketa kasu) eta behar ditugun hainbat eta hainbat substantzia sortzen dituzte gure mesederako (bitaminak adibidez).

- Norbaiti "ikaragarri ondo" funtzionatu dion tratamendu antibiotiko hori, ez du zertan guretzat aproposa izan behar. Berriro ere, ez substantzia kimioterapeutikorik partekatu familia, lagunak eta abarrekin.

- Antibiotikoek medikuaren errezeta behar dute. Berak aginduta erosi behar ditugu. Eta, farmazietan eskatzen ditugunean, errezeta eskatu beharko ligukete beti.

- Mediku batek dagokion tratamendurako proposatzen dizkigun epeak bete. Tratamenduaren iraupena medikuak erabakiko du. Tratamendu hori inolaz ere ez dugu lehenago eta gure kriteriopean utziko. Honako diagraman azalpentxo txiki bat prestatu dizuet, tratamenduak behar baino lehenago moztearen ondorioz gertatu daitezkeen arazoei buruz.

1) Infekzioa gertatzen da; bakterio patogenoak gure gorputzean sartu dira. 2) Gure gorputzaren barnean, nagusitu eta hazkuntza eman da; gaixotzen arituko gara. 3) Medikuarenera joan eta tratamenduan jarri gaitu antibiotiko zehatz batekin eta iraupen konkretu batekin. Bakterioaren hazkuntzan zehar, mutazioren baten ondorioz, bakterioren batek erresistentzia garatu dezake 4) "Medikuak baino azkarragoak garenez" eta askoz hobeto sentitzen garenez, tratamendu bertan behera utzi dugu. Gure sistema immunologikoak ezin badu bakarrik eta bakteria propioak ahuldu baditugu, erresistentzia garatu duten horiek ugaritu eta erresistente ez zirenak, eta tratamendua azkarregi "moztearen ondorioz gorputzean geratzen zirenak, erresistente bilakatuko dituzte. 5) Berriro gaixotu eta 6) beste batzuk kutsatzeko aukerak izan, bakterio erresistenteak zabalduz. 

BAINA...

- ZER DA BAKTERIO BAT?

- ZER DA ANTIBIOTIKO BAT?

- NOLA "JASOTZEN" DITUZTE BAKTERIOEK EUREN ERRESISTENTZIA MEKANISMOAK?

- ZEINTZUK DIRA ANTIBIOTIKOEN MEKANISMO ERAGILEAK?

- ZEINTZUK ESTRATEGIA GARATZEN DITUZTE BAKTERIOEK MEKANISMO HAUEI AURRE EGITEKO?

Bakterioen egituran sakontzeko eta antibiotikoek dituzten eraso mekanismoei buruz gehiago jakiteko (edota bakterioek eraso hauen aurka garatzen dituzten estrategiak ezagutzeko) hurrengo sarreran kontatuko dizuet gehiago. Adi egon! Apunte moduan eta gaixotasun kutsakorren inguruan egingo dugun proiekturako ondo etorriko zaizue eta! Animo!

Glukolisiko NADH eta mitokondriaren barne mintza zeharkatzeko bidezidorrak (Ikasleentzako)

Klasean ikusi dugunez, Glukosa molekula baten oxidazioaren (narriaduraren) bidean zehar, lehengo erreakzio multzoa glukolisia izango da. Glukosa molekula batetatik, bi pirubato molekula lortzeko degradazio bidea. 

Prestatu dizuedan marrazkian ikusi dezakezue zelularen zitoplasman gertatzen den glukolisia. Gogoratu, oxigenoa egotekotan (aerobiosia) pirubato hori mitokondrian sartu (matrizera) aztetilCoA bilakatu eta krebs zikloa egingo lukeela. Gero prozesu edo erreakzio guzti hauetan zehar sortutako ahalmen erreduzitzaile guztia (NADH eta FADH2) elektroi garraio katera (e.g.k.) joango litzatekeela. Berton, elektroien garraioarekin batera, protoiak izango dira ponpatuak gandorretako mintzen arteko eremura. Honek matrize eta mintzen arteko eremuaren arteko gradiente protoniko handia sortuko luke (protoi askoren metaketa mintzen arteko eremuan). Protoi hauek berriro matrizera bueltatu "nahi" dutenez (baina barne mintz mitokondriala iragazgaitza da berauentzako) ATP sintetasak bueltatzen "lagako die" baina, barnerantzako mugimendu horretaz (indar propomotriza) baliatuz, ATPasa-k, ATP sortuko du ADP + Pi elkartuz.

Hau guzti hau eta sakon, klasean ikusi dugu, hala ere sarreratxo honen bidez, anezken asuntoa, oso gainetik bada ere argitu nahi dizuet. 

Non dago arazoa? Nola demontre sartuko dira Glukolisian sortutako 2 NADH molekula horiek elektroi garraio katera joan ahal izateko, barne mintz mitokondriala berauentzako iragazgaitza bada? Horretarako, eta asko sinplifikatuz eta laburtuz, goiko irudian azaldu dizkizuedan malato aspartato anezka (bihotz, giltzurrun eta gibeleko zeluletan) edo glizero fosfatoaren anezka (muskulu eskeletikoko eta burmuineko zeluletan) erabiliko da.

Hemen duzue komentatutako anezken laburpena, zehaztasun gehiagorekin.

Botaiozue begiradatxo bat eta klasean edo korreo bidez komentatuko dugu. Animo azterketekin!!!